161230 Kunstreis Terugblik

De Kunstreis 2016: Een terugblik door Ton Claessens

Het is inmiddels traditie dat Ton Claessens een verslag schrijft van de eindejaars-kunstreis. Hier is het.
En daaronder een herinnering in beeld aan de kunstreis van 28 December 2016, met foto’s van Marita Bloemen, Maarten Claessens, Bar Hanraets en Eddy Odijk. Heeft u ook een leuke foto die u wilt delen? Stuur hem op en hij komt er bij te staan.

Achter het gordijn in Düsseldorf

‘Achter het gordijn’ is de titel van een expositie van geheimen, sluiers en ook bedrog.
Annelies had 17 december in de Sonnerie al een flinke tip van de sluier opgelicht.
Dat wil zeggen, ze gaf eerst Toon Hermans alle tijd om te laten zien hoe hij verbaal speelt met het rode pluchen toneelgordijn. Een prachtig begin van ‘haar’ voorstelling voor een volle zaal in de Sonnerie.
Het museum Kunstpalast is plaats delict. Daar hangen een paar honderd gordijnen en sluiers die het oog van de toeschouwer vertroebelen, ons voor de gek houden, uitdagen en laten lachen. Annelies nam ons meteen mee naar de geschiedenis vijf eeuwen voor Christus. De Romeinse kunstenaars Parrhasius en Zeuxis zijn de aanstichters van dit bedrog. Zeuxis schilderde een tros druiven zo treffend dat de vogels er op af kwamen omdat ze dachten dat de vruchten echt waren. Zijn rivaal Parrhasius probeerde hem te overtroeven. Hij liet Zeuxis een schilderij zien met een gordijn er voor. Zeuxis was benieuwd naar het werk en vroeg waar het was. ‘Als je het gordijn openschuift zal je het zien’, antwoordde Parrhasius. Als hij dat wil doen, dringt het pas tot hem door dat het gordijn het schilderij is (trompe d’oeil).
Annelies vertelde dat ’hinter dem Vorhang’ is opgebouwd uit twee delen.
In de eerste vleugel loop je door de kunstgeschiedenis van de 14e eeuw tot de 20ste eeuw waarin ‘de fascinatie van het bedekte’ het thema is. In het tweede deel staat’ verborgenheid en openbaring in het surrealisme‘ centraal.
En ook die avond nam zij ons op de haar zo bekende wijze aan de hand mee en gaf uitleg over de schilderijen die ze bij ‘het voorproeven’ had gefotografeerd. Het begint inderdaad gewoon met gesloten gordijnen. Spannend. En geleidelijk aan gaat dat gordijn open. Nog spannender.
Soms is het een gordijn dat onthult of verhult, soms vitrage, een doek, een sluier of een draperie. ‘Schilderijen lijken hierdoor kijkdoosjes waar je toneelstukjes in ziet’, aldus Annelies en ‘naakt is porno in de kunst, maar met een lapje is het meteen kunst’
Na alle ‘onthullers’ was er een pauze waarna we tekst en uitleg over de ‘verhullers ‘
kregen van Freud tot Cristo. Annelies kreeg de zaal plat, toen zij een mannelijk naakt toonde van Lucien Freud wat ‘het’ verhulde met een subtiel wit gordijntje. ‘Dat heb ik er gewoon zelf thuis voorgehangen om het ( voor jullie) wat spannender te maken.’
Kortom na deze avond is er nog gezellig lang nagepraat aan de bar over alles wat we hoorde van Annelies over het gordijn als ‘kijkregelaar’ en de fascinatie die je overhoudt voor alles wat gordijn is als je (naar)’ hinter dem Vorhang ‘ bent geweest.
Nog nooit was de kunstreis zo snel volgeboekt. Binnen twee dagen al een bomvolle bus en een fikse wachtlijst. Dank zij het griepvirus waren er nogal wat afmeldingen; dus de wachtlijst ‘zit ‘ook in de bus!
Een touringcar met gele gordijntjes. Buiten is het nevelig. Een grijsgrauwe sluier hangt over een weer-niet-wit-kerst-landschap. De stemming in de bus uitstekend. Geanimeerde gesprekken, de snoepdoos gaat rond, er klimt niemand in de gordijnen en er wordt ook niemand ingejaagd.
In Düsseldorf een prachtig uitzicht over de Rijn en zijn brede groene oevers waar een grote kudde schapen graast. Ja, ze bewegen, ze zijn echt. Komen keurig op tijd aan bij de KunstPalast. Perfecte timing van de organisatie. Geen rondleiding dit keer maar iedereen krijgt een pratende gids om de nek. Het is al vroeg druk.
Het eerste gedeelte bestaat uit zeven thema’s.
We starten bij ‘de fascinatie van het bedekte’.
Een schilderij van Ferdinand Bol die met zijn linkerhand een gordijn opzij schuift. Daarnaast hangt het Rode Gordijn. Een stoffen kunstwerk. Er stiekem achter gluren wordt bestraft met boze blikken van de suppoost.
Daarna Zeuxis en Parrhasius. We hoefden niet meer alle tekst te lezen. Met dank aan Annelies. De zaalteksten zijn allemaal in stijl op gefotografeerde doeken geprint.
Daarna gaat het gordijn open. We zien de bibliothecaris van Giuseppe Arcimboldo, een vrouw die van achter het gordijn met jaloerse blik haar partner bespiedt. En ook Rembrands Maaltijd in Emmaus : links hangt een wat opzij geschoven gordijn. Aan de bovenkant is een gordijnroe geschilderd waar licht opvalt. Je moet gewoon wel kijken daar.
Als vierde thema de openbaring van het goddelijke. Veel doeken met Bijbelse taferelen: als achtergrond bij Maria, als lijkwade voor een dode Jezus, of als doek van Veronica.
Het mooiste werk van deze tentoonstelling vind ik een buste van een vrouw uit steen gehakt van beeldhouwer Antonio Corradini (1688-1752). Over het hoofd van deze vrouw hangt een flinterdunne voile…van marmer!
Bijzonder was ook het werk van een Belgische kunstenares. Haar spiegel met groene cape had als titel ’in mijn nacht nadert niemand’. Is het goddelijk wat zij verhult achter die cape?
Het volgende thema is macht.
Titiaan heeft bisschop Filippo Archinto pontificaal in beeld geschilderd. De rechterhelft van het schilderij is bedekt met vitrage van kant. De bisschop kijkt ons door de gaatjes aan.
Daarna gaan we naar het geweld van de openbaring. Verschillende doeken waarop het verhaal van Judith en ( het afgehakte hoofd van) Holofernes staat afgebeeld. De opengeslagen gordijnen op de verschillende werken laten ons het plaats delict zien.
Het laatste thema is Binnen en Buiten. Meteen valt een soort poppenhuis op, vier kamertje met gordijntjes voor het raam. Het dak en ook een wand ontbreken. Ben je nu binnen of buiten? Er hangen nogal wat schilderijen waarop mensen naar buiten kijken en wij kijken mee over hun schouder.
Onderweg naar deel twee geniet ik nog even van de fraaie transparante decoratie in de ronde koepel die we al bestudeerd hebben tijdens de koffie.
‘Verborgenheid en openbaring in het surrealisme’, daar wandelen we nu doorheen.
Christo heeft een kever ingepakt. Er zijn meer voorwerpen niet meer zichtbaar. Door de zaal hangt een groot wit gordijn, het is gemaakt van wax papier. Er hangen twee velours doeken, een rood en een groen, die samen de Maagdendale vormen. We zien foto’s van ramen met regendruppels die hetzelfde mysterieuze gevoel kunnen oproepen als vitrage. Verder is er een tent, zijn er videopresentaties en kun je een trap beklimmen om in een stoffen badkamer te kijken. Indrukwekkend is de Bump- man. In de kartonnen doos ligt een verslaafde man in een blauwe doek gewikkeld. Hij ziet er uit als een mummie.
‘De bus komt zo’. Het gonst rond.
De tijd dus te kort om deel twee even grondig te doen als de 600 jaar ‘onthulling’.
De chauffeur brengt ons naar de Altstadt. De stammtisch was Brauerei zum Schlüssel. Kijk naar de foto’s van Bär en Eddy en je ziet hoe mensen verstopt zitten achter volle borden mit Sauerkraut und Bratwurst, Schweinshaxe oder Eisbein. Dat alles ‘warm empfohlen’ door het bestuur!
Daarna Düsseldorf in Kerstsfeer. De kerstmarkten al gedeeltelijk afgebroken, maar de winkels zijn nog volop in kerst-ornaat. De Köningsallee een walhallah voor wie geld wil uitgeven. Daar valt de PC Hooft echt bij in het niet.
Wij hebben ons vergaapt aan een Meissen schaakspel van 60.000 Euro. We schaken niet. Bovendien was het schon reserviert! ‘De KÖ ‘wel een prachtige allee met erg oude bomen, veel prachtige panden en een fraaie stadsgracht.
Veel bedelaars hier: hadden wij hun slaapplaats gezien bij het museum? Bump-men?
Nog even naar binnen in de Sankt Andreas Kirche. De meest barokke kerk van deze stad. Een ouderwets mooie kerststal met amper nog plek voor een nieuw kaarsje. Aan de andere kant van het altaar staan de drie koningen al in de startblokken.
Het is donker als we vertrekken. Toch doe ik de gordijntjes in de bus niet dicht. Niemand geloof ik. Ars Longa mag gewoon gezien worden, ook met een plastic glaasje sproedel in de hand en een zakje chips op schoot.
Rembrandt introduceerde het gordijn in de Nederlandse schilderkunst en veel landgenoten hebben zijn voorbeeld gevolgd.
Een toost op Rembrandt, maar ook op het bestuur van Ars Longa , die met de keuze van ‘hinter dem Vorhang’ weer een geweldig mooie laatste activiteit ‘ontplooid’ heeft in 2016.

Ton Claessens

1612 Xmas card

Kerst/Nieuwjaars kaarten van leden

Hieronder een aantal wensen die een aantal kunstvrienden stuurden om te delen met alle leden van Ars Longa.
Wil je jouw kaart ook delen? Stuur ‘m naar nieuws@arslongakunst.nl


Voor alle Ars Longa leden een heel mooi en vlinderlicht 2017. Thea Aleven

161105 OdG Berkers

Willem Berkers toont
KLEUR RIJK

van 5 november tot 31 januari 2017.

KLEUR RIJK, “een kleurrijke relatie tussen een afbeelding op een foto
en het fotopapier”.
De werken zijn gemaakt in samenwerking met fotografe Myriam Merks.

De expositie is tot 31 januari dagelijks te bezoeken tijdens openingstijden van La Sonnerie

161022 DiB

“Dichterbij in Beeld”

in de bibliotheek
van 22 oktober tot 19 December 2016.

Vijf dichters van het collectief “DichtBij “ selecteerden hun mooiste gedichten. Zestien beeldend kunstenaars van kunstvereniging Ars Longa lieten zich erdoor inspireren, in schilderijen, foto’s en sculpturen. Het resultaat is een uniek ensemble van kunst om te lezen, te kijken en te genieten. “Dichterbij in Beeld”, een bijzondere tentoonstelling in de Dommeldal bibliotheek van Son en Breugel.
De tentoonstelling kan nog tot 19 december worden bezocht, tijdens de openingsuren van de bibliotheek.

Openingsgedicht

Na de openingswoorden van Annelies Schoth, declameerde Ad van Etten het onderstaande openingsgedicht, een echte SonEtte:

SON-ETTE
O, kon ik mijn voldragen woorden maar penselen
Mijn strofen bronstig hakken, uit de verse klei
Net zo jong en fris als lammetjes, stralend in de ochtendwei
Die, o zo prozaïsch en vol ongeduld, de volle zinnen strelen

O, kon ik mijn kwasten en streken maar eerlijk lezen
Kon ik maar gewoon blad voor blad, in mijn verbeelding zijn
Ik mis ze de jambes, de lachende terzinen en ’t hoekig kwatrijn
Waarom moet ik ervaren, de stomheid der blinden te wezen

Het is zover, het is zover, de tijd voor de ultieme cohabitatie
Van beeld en taal naar beeldentaal in dommeldals bibliotheek
Een onbevlekte ontvangenis voor de Sonse populatie

Mijn god, wat lief dat gij mee over onze schouder keek
Vandaar deze zinderende, stoefende en verdiende bonificatie
Dit is voorwaar de ontbolstering, der poëtisch-beeldende Sonotheek

Ad van Etten, 22 oktober 2016

161228 Kunstreis

Kunstreis op 28 december

Tijdens ons voor-bezoek aan “Hinter dem Vorhang” in Dusseldorf zijn we heel enthousiast geworden over deze tentoonstelling, en dat is dus het reisdoel van de kunstreis op 28 december.

Vanaf openingstijd (11:00) tot 13:30 is er de tijd om de ruim 200 kunstwerken rond het thema “Vorhang”
(sluier, gordijn) te bekijken. Dan brengt de bus ons naar de oude binnenstad van Dusseldorf.
De “stammtisch” is die middag in Brauerei zum Schlüssel aan de Bolkerstraße waar de Schweinshaxe en Eisbein voorgeproefd en zeer goed bevonden zijn (zie bijlage). Mocht dat niet de voorkeur hebben, dan kunt u aan of rond diezelfde Bolkerstraße terecht voor een Italiaanse, Franse, Griekse, Ierse, Turkse, Indische of Amerikaanse lunch.
‘s Middags kunt u bijvoorbeeld de expositie “Wolke & Kristall. Die Sammlung Dorothee und Konrad Fischer” over 20e eeuwse conceptuele kunst in K20 gaan bekijken. Maar ook de Altstadt of de beroemde Konigsallee zijn een mooie bestemming. De bus staat om 17:00 weer klaar voor de terugreis bij K20 museum.

161009 Kunstreis

Kunstreis Bridget Riley

op 9 oktober

Deze kunstreis is alleen voor leden.
De uitnodiging hiervoor, met de reis- en financiele details is per email verstuurd. Heeft u deze niet ontvangen stuur dan een email naar de secretaris., dan onvangt u een nieuwe uitnodiging

161005 KA Riley

Kunstavond over Op Art en Bridget Riley

op 5 oktober in la Sonnerie.

Deze kunstavond geeft een inleiding op de kunstreis naar het Gemeentemuseum in Den Haag.
Annelies Schoth plaatst Op Art in de kunstgeschiedenis en toont onder welke invloeden deze stroming tot stand is gekomen.
Eddy Odijk gaat in op het werk van Bridget Riley en de ontwikkeling die zij heeft doorgemaakt

160701 Goed gesprek loopt uit

Een Goed Gesprek loopt uit

Dat kan maar zo gebeuren: je hebt een goed gesprek met iemand en ineens is het later dan je dacht.
Maar deze titel gaat over iets anders: De verticale staken van het kunstwerk “een Goed Gesprek” lopen uit en krijgen groen loof. Ze waren met die bedoeling gekweekt en geplant, en die opzet is goed gelukt zoals op de foto’s te zien is.

Onlangs zijn de twee halve bollen in de lijnolie gezet: ze zien er glanzend uit en gaan hierdoor ook langer mee.
Goed gesprek is te bezichtigen en bezoeken op de hoek van de Veerstraat en Dommelstraat.
U hoeft niet te boeken om er een goed gesprek te houden, hooguit moet u even wachten tot een ander gesprek afgerond is.