200219 Film Dernier Metro

Catherine Deneuve
Filmcyclus voorjaar 2020

Europa’s grootste filmster wordt ze wel genoemd.
Catherine Deneuve heeft in elk geval een indrukwekkend oevre van meer dan 50 films.
Dit voorjaar draaien we daar drie van, op 19 februari en 10 en 24 maart.

We beginnen met “Le Dernier Metro”, over een driehoeksverhouding in bezet Parijs.
Le dernier Métro is de op twee na laatste film van regisseur François Truffaut, en een van zijn meest succesvolle. De film kreeg tien Césars uitgereikt – onder andere die voor beste film, beste acteur, beste actrice en beste regisseur – en werd genomineerd voor een Oscar en een Golden Globe. Truffaut maakte de film als deel van een drieluik over entertainment; een eerdere film, La nuit Américaine (1973) ging over de wereld van de film, hij had een script geschreven voor een film over muziek, L’Agence Magique, en Le dernier Métro gaat over de wereld van het theater.

De film speelt zich af ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, en aan de basis staat een driehoeksverhouding, net als in zijn eerdere films als bijvoorbeeld Jules et Jim en Les deux anglaises et le continent.
Uit angst voor de Duitsers houdt de Joodse theaterdirecteur Lucas Steiner zich verborgen in de kelder van het theater. Zijn niet-Joodse vrouw Marion (Catherine Deneuve) heeft het beheer over het theater overgenomen, en samen met een nieuwe regisseur bereiden ze een theaterstuk voor. Bernard Granger (Gérard Depardieu) neemt een hoofdrol in het stuk op zich, en komt zo in aanraking met Marion, die de vrouwelijke hoofdrol zal spelen. Via een rooster kan Steiner in de kelder horen wat er op het toneel gebeurt, en zo geeft hij zijn aanwijzingen om dit stuk tot een succes te maken. Maar voor Daxiat, een invloedrijke anti-Joodse theaterrecensent van het blad Je suis partout, is de naam van het theater nog altijd bezoedeld door de Joodse oud-eigenaar, en hij heeft zo zijn eigen ideeën over de toekomst van het theater.
De titel van de film, ‘de laatste metro’, is een verwijzing naar het feit dat tijdens de bezetting de mensen koste wat het kost de laatste metro moesten nemen om op tijd thuis te zijn. Omdat door gebrek aan brandstof de huizen ’s avonds lastig warm te houden waren, bezochten veel mensen een theater of horecagelegenheid. De theaterstukken waren zo geprogrammeerd dat ze net voor de laatste metro afgelopen waren.
Wie een spannende oorlogsfilm verwacht, komt bedrogen uit met deze film, want Truffauts film richt zich meer op de instandhouding van het theater dan op de dagelijkse realiteit. De dreiging die er van de bezetters uitgaat blijft beperkt tot het hier en daar opduikende Duitse uniform, en de tirades die de theaterrecensent tegen Joodse invloeden op de radio houdt. Op de achtergrond speelt de oorlog echter wel mee, want het is van invloed op alles wat er in het theater gebeurt.
Le dernier métro is vooral een ode aan het theater en ook (opnieuw) een verkenning van de liefde tussen een vrouw en twee mannen, op Truffauts geheel eigen manier. Hoewel die liefde zeker in de eerste helft van de film bijna afwezig lijkt, wordt dit door de afloop van de film in een ander licht gezet, als blijkt dat er al die tijd meer speelde dan op het eerste gezicht duidelijk werd. De film wordt grotendeels gedragen door de acteerprestaties van Deneuve en Depardieu, die daarin niet teleurstellen. Daarnaast biedt de film ook een interessante blik op de theaterwereld ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, waarin het leven eigenlijk voor veel mensen ongestoord doorging, maar wel met een constante dreiging op de achtergrond.

Toegang: leden € 2, niet leden € 3